Psychologia

Autyzm znany również jako spektrum autyzmu lub zaburzenia ze spektrum autyzmu, to neurologiczne zaburzenie rozwojowe, które wpływa na sposób funkcjonowania jednostki w obszarze społecznych interakcji, komunikacji i zachowań. Autyzm manifestuje się na różnych poziomach nasilenia i może mieć różne objawy u różnych osób. Pojęcie autyzmu obecnie jest rozumiane jako zaburzenie neurorozwojowe, a nie choroba. Oznacza to, że nie jest to stan patologiczny, który można wyleczyć, ale raczej różnorodność neurologiczna, która wpływa na sposób, w jaki jednostka postrzega świat komunikuje się z nim oraz rodzaj interakcji, które podejmuje. Osoby z autyzmem mają inną niż tradycyjna – neurotypowa – ścieżkę poznawczą, co …

Uraz psychiczny (traumatyczne doświadczenie) to silne emocjonalne przeżycie, które przekracza zdolności jednostki do radzenia sobie i adaptacji. Wynika z doświadczenia ekstremalnie stresujących lub powodujących realne szkody wydarzeń, takich jak wypadki samochodowe, wojna, przemoc fizyczna, psychiczna lub seksualna, katastrofy naturalne, utrata bliskiej osoby, przewlekłe znęcanie się czy zaniedbanie. Urazy psychiczne odnoszą się do emocjonalnie trudnych doświadczeń, przeważnie traumatycznych zdarzeń, które powodują znaczące uszkodzenie emocjonalne i psychologiczne. Traumatyczne doświadczenie może prowadzić do długotrwałych konsekwencji psychicznych, emocjonalnych i fizycznych, wpływając na poczucie bezpieczeństwa oraz funkcjonowanie w codziennym życiu. Praca terapeutyczna z osobami, które doświadczyły urazu psychicznego może obejmować różne podejścia terapeutyczne, w zależności …

Pograniczne zaburzenie osobowości typu borderline, osobowość chwiejna emocjonalnie podtypu granicznego, zaburzenia z pogranicza zaburzeń psychotycznych i nerwicowych, osobowość graniczna, zaburzenia osobowości typu borderline, osobowość z pogranicza – to wszystko synonimy osobowości borderline – jednego z rodzajów zaburzeń osobowości, którego charakterystycznymi cechami są: labilność nastroju, niestabilny obraz siebie, napady intensywnego gniewu, niestabilnymi związkami interpersonalnymi z towarzyszącą im dużą emocjonalnością, silnym lękiem przed odrzuceniem oraz gorączkowymi podejmowaniem działań zapobiegających odrzucenie, działania autoagresywne oraz chroniczne – charakterystyczne dla tego zaburzenia – uczucie pustki. Zaburzenia z pogranicza zaburzeń psychotycznych i nerwicowych charakteryzują się niestabilnością emocjonalną, impulsywnością oraz trudnościami w relacjach interpersonalnych. Osoby z cierpiące …

Współczesne społeczeństwo stoi przed wieloma wyzwaniami emocjonalnymi i psychicznymi, co sprawia, że rola psychologa nabiera szczególnego znaczenia. Problemy takie jak depresja, stany lękowe, zaburzenia odżywiania czy uzależnienia wymagają podejścia opartego na dowodach naukowych, a badania potwierdzają skuteczność terapii poznawczo-behawioralnej w redukcji objawów tych schorzeń . Kim jest psycholog? Psycholog to specjalista zajmujący się badaniem ludzkich zachowań, myśli oraz emocji. Jego praca nie ogranicza się wyłącznie do prowadzenia terapii, lecz obejmuje również diagnozowanie funkcjonowania psychicznego za pomocą standaryzowanych narzędzi. W literaturze naukowej zwraca się uwagę, że umiejętność precyzyjnej oceny stanu pacjenta jest kluczowa dla dobrania odpowiednich interwencji terapeutycznych, co umożliwia skuteczną …

Trójkąt dramatyczny to psychologiczny model stworzony przez Stephena Karpmana w 1968 roku, opisujący destrukcyjne wzorce interakcji międzyludzkich. W ramach tego schematu uczestnicy odgrywają trzy role: Prześladowcy (Oprawcy), Ofiary oraz Ratownika. W Analizie Transakcyjnej nazwy tych ról zapisuje się wielkimi literami, aby odróżnić je od zwykłych ról życiowych. Model ten często pojawia się w relacjach interpersonalnych, zwłaszcza w konfliktach, dysfunkcyjnych rodzinach i współuzależnieniach. Role w trójkącie dramatycznym Gdy w grze uczestniczą wyłącznie dwie osoby, jedna z nich przyjmuje rolę Ofiary, natomiast druga może stać się Prześladowcą lub Ratownikiem. Trójkąt Dramatyczny pozwala dostrzec wzajemne powiązania między rolami oraz ich dynamiczne zmiany. Cechą …

Empatia jest zdolnością do rozumienia i współodczuwania emocji, doświadczeń i postrzegania rzeczywistości z perspektywy innych ludzi. Oznacza to, że możemy wczuwać się w uczucia i sytuację drugiej osoby, rozumieć jej punkt widzenia i reagować na nią w odpowiedni sposób. Empatia odgrywa istotną rolę w naszych interakcjach społecznych, relacjach międzyludzkich oraz budowaniu więzi i porozumienia między ludźmi. Pojęcie empatii w psychologii zostało wprowadzone przez Edwarda Titchenera, który określił je jako zdolność do wczuwania się w stany psychiczne innych ludzi. Marshall Rosenberg definiuje empatię jako pełne szacunku zrozumienie doświadczeń innych ludzi oraz uważne, angażujące słuchanie. Kluczowym elementem empatii jest umiejętność skupienia całkowitej …

Diagnoza w psychologii to ocena bieżącej sytuacji danej jednostki, mająca na celu dobór odpowiedniej formy interwencji. Proces ten opiera się na określonej orientacji teoretycznej, która umożliwia jak najtrafniejsze scharakteryzowanie zjawiska, osoby lub grupy. Diagnoza nozologiczna wywodzi się z greckich słów nosos (choroba) i logos (nauka) i odnosi się do procesu klasyfikacji i różnicowania zaburzeń psychicznych oraz chorób na podstawie określonych kryteriów diagnostycznych. Diagnoza nozologiczna polega  na identyfikacji i klasyfikacji konkretnego zaburzenia psychicznego lub medycznego, w celu określenia jego charakterystycznych cech, objawów oraz przebiegu. Jest to kluczowy element w praktyce medycznej i psychologicznej, pozwalający na zrozumienie natury problemu zdrowotnego danej osoby …

Kłótnia to intensywna wymiana zdań między dwiema lub więcej osobami, często nacechowana silnymi emocjami, takimi jak złość, frustracja czy rozczarowanie. Zazwyczaj wynika z różnicy poglądów, interesów lub nieporozumień w komunikacji. W przeciwieństwie do spokojnej dyskusji, kłótnia często prowadzi do eskalacji napięcia i może skutkować pogorszeniem relacji między jej uczestnikami. Kłótnie same w sobie nie są czymś złym – często świadczą o zaangażowaniu i chęci rozwiązania istotnych kwestii. Pokazują, że coś ma dla nas znaczenie i że zależy nam na drugiej osobie. Jednak aby były konstruktywne, należy umieć się kłócić. Kluczowe jest wyrażanie emocji, takich jak gniew czy frustracja, bez uciekania …

Daria Abramowicz jest polską psycholożką sportową, która zdobyła uznanie w Polsce i za granicą dzięki pracy z wybitnymi sportowcami. Najbardziej znana jest ze współpracy z Igą Świątek, polską tenisistką, która od wielu lat osiąga imponujące sukcesy na arenie międzynarodowej. Za wybitne osiągnięcia, a zwłaszcza za wsparcie Igi Świątek podczas zwycięstwa we French Open, zdobyła w 2020 roku tytuł Trenerki Roku, przyznawany przez Komisję Sportu Kobiet Polskiego Komitetu Olimpijskiego.Abramowicz jest ceniona za innowacyjne podejście do psychologii sportu, w którym kładzie duży nacisk na holistyczne wsparcie mentalne oraz rozwój emocjonalny sportowców, a także na szeroko pojęte zdrowie psychiczne, zarówno na poziomie zawodowym, …

Profilowanie psychologiczne to proces analizy psychologicznych, behawioralnych i demograficznych cech osoby na podstawie dostępnych informacji, takich jak wzorce zachowań, sposób myślenia czy styl życia. Jego celem jest stworzenie szczegółowego opisu psychologicznego jednostki, który może być użyteczny w zrozumieniu jej motywacji, przewidywaniu przyszłych działań lub wyjaśnieniu zachowań. Profilowanie psychologiczne jest najczęściej stosowane w kryminologii, psychologii sądowej oraz w badaniach behawioralnych. W tym kontekście używa się go do identyfikacji sprawców przestępstw lub do przewidywania, kto mógłby dopuścić się określonego rodzaju działań. Cele tworzenia profili psychologicznych Zrozumienie sprawcy: Jakie motywacje kierowały jego działaniami? Przewidywanie zachowań sprawcy: Jak może się zachować w przyszłości? Ograniczenie …