Uraz psychiczny (traumatyczne doświadczenie) to silne emocjonalne przeżycie, które przekracza zdolności jednostki do radzenia sobie i adaptacji. Wynika z doświadczenia ekstremalnie stresujących lub powodujących realne szkody wydarzeń, takich jak wypadki samochodowe, wojna, przemoc fizyczna, psychiczna lub seksualna, katastrofy naturalne, utrata bliskiej osoby, przewlekłe znęcanie się czy zaniedbanie. Urazy psychiczne odnoszą się do emocjonalnie trudnych doświadczeń, przeważnie traumatycznych zdarzeń, które powodują znaczące uszkodzenie emocjonalne i psychologiczne. Traumatyczne doświadczenie może prowadzić do długotrwałych konsekwencji psychicznych, emocjonalnych i fizycznych, wpływając na poczucie bezpieczeństwa oraz funkcjonowanie w codziennym życiu.
Praca terapeutyczna z osobami, które doświadczyły urazu psychicznego może obejmować różne podejścia terapeutyczne, w zależności od potrzeb jednostki. Jednym z często stosowanych rozwiązań jest skorzystanie z pomocy psychotraumatologa i terapia traumy.
Objawy urazu psychicznego
Uraz psychiczny może powodować szereg objawów emocjonalnych, fizycznych i behawioralnych oraz prowadzić do różnego rodzaju negatywnych skutków dla jednostki. Do najczęstszych należą stany lękowe, smutek, drażliwość, stres, depresja, nadmierne pobudzenie, unikanie sytuacji związanych z traumą, poczucie odrętwienia emocjonalnego oraz natrętne myśli i wspomnienia związane z traumatycznym wydarzeniem. Mogą wystąpić również koszmary senne, problemy ze snem lub zaburzenia snu, trudności z koncentracją, nadmierna czujność i problemy w relacjach interpersonalnych. Częste są objawy somatyczne, takie jak bóle głowy, napięcie mięśniowe czy zmęczenie. Osoby po traumie mogą unikać miejsc, osób lub sytuacji przypominających o zdarzeniu. Często osoby doświadczające urazów psychicznych mogą również mieć trudności w funkcjonowaniu codziennym i utrzymaniu zdrowych relacji. Długotrwała trauma może prowadzić do depresji, zaburzeń lękowych i PTSD (zespół stresu pourazowego).
W przypadku ciężkich urazów psychicznych lub wystąpienia objawów PTSD (Zespół Stresu Pourazowego), może być konieczne skonsultowanie się z psychiatrą. Specjalista może ocenić i zdiagnozować problem oraz zalecić odpowiednie metody leczenia, takie jak farmakoterapia lub terapia traumy. Pacjenci z PTSD bardzo często przeżywają uraz na nowo poprzez powracające wyobrażenia, myśli bądź spostrzeżenia łączące się z traumatycznymi wydarzeniami. Doświadczają również strasznych snów o przeżytym wydarzeniu. Bardzo często pojawia się niepokój oraz reakcje fizjologiczne gdy coś zaczyna przypominać traumatyczne wydarzenia.
