Psychologia

Białe kłamstwo to określenie kłamstwa, którego celem jest uniknięcie sprawienia przykrości, zażenowania lub konfliktu. W psychologii definiuje się je jako intencjonalne przekazywanie nieprawdziwych informacji, mające jednak na celu ochronę uczuć innej osoby lub utrzymanie harmonii w relacjach interpersonalnych, a więc jest społecznie akceptowaną i łagodną formą mówienia nieprawdy. W odróżnieniu od kłamstw motywowanych pobudkami egoistycznymi lub chęcią manipulacji odbiorcą, białe kłamstwa zwykle nie wynikają z chęci osiągnięcia osobistej korzyści kosztem innych. Białe kłamstwo postrzegane jest jako drobne, mało istotne i nieszkodliwe, a jednocześnie rzadko niezbędne. Niektóre społeczne zachowania, które w swojej istocie są kłamstwami, zostały uznane za potrzebne i uzasadnione, …

Prezentyzm to pojęcie, które odnosi się do błędu poznawczego, polegającego na ocenie osób, idei czy też przeszłych wydarzeń z perspektywy współczesnych norm, wartości i przekonań. Jest to tendencja do patrzenia na historię przez pryzmat współczesnych standardów moralnych, politycznych i kulturowych, prowadząca do uproszczonych, często niesprawiedliwych wniosków na temat minionych epok. Chociaż analizowanie historii przez pryzmat współczesności jest nieuniknione, ponieważ jesteśmy kształtowani przez współczesny świat, prezentystyczne postawy stają się problemem, gdy zapominamy o realiach, które miały wpływ na kształtowanie się procesu podejmowania decyzji i działania ludzi w przeszłości. Prezentyzm w kontekście realiów historycznych Anachronizm moralny to pojęcie odnoszące się do oceniania …

Termin „doom spending” odnosi się do niekontrolowanych wydatków, które mają na celu poprawę nastroju, złagodzenie stresu lub zaspokojenie chwilowej potrzeby poczucia komfortu. Działanie to jest szczególnie powszechne w okresach niepewności, lęku, czy po prostu złego samopoczucia. W tłumaczeniu z angielskiego doom spending to „wydawanie pieniędzy pod wpływem lęku przed zagrożeniem” i często pojawia się w trudnych momentach życiowych (pandemie, kryzysy finansowe, osobiste niepowodzenia). Podstawą takich wydatków jest psychologiczny mechanizm próby odzyskania poczucia kontroli i komfortu w nieprzewidywalnych okolicznościach. Czym jest doom spending? Doom spending (fatalne wydatki), czyli bezcelowe wydawanie pieniędzy, to sytuacja, w której osoba dokonuje zakupów w sposób impulsywny, …

„Suchy alkoholik” to termin, który odnosi się do osoby, która zaprzestała picia alkoholu, ale wciąż zmaga się z psychologicznymi i emocjonalnymi konsekwencjami uzależnienia. Mimo że taka osoba może nie pić alkoholu, wciąż pozostaje „alkoholikiem” w sensie psychologicznym, ponieważ uzależnienie nie jest jedynie kwestią nałogu fizycznego, ale także głęboko zakorzenionych wzorców myślenia, zachowania i emocji. Termin „suchy alkoholik” nie jest pojęciem medycznym ani oficjalną diagnozą. Został stworzony przez twórców programu 12 Kroków Anonimowych Alkoholików. W książce z 1970 roku The Dry Drunk Syndrome R. J. Solberg opisał syndrom suchego alkoholika jako „zachowanie i postawy, które były typowe dla alkoholika przed rozpoczęciem …

Iluzja (złudzenie) to zjawisko percepcyjne polegające na błędnym i obiegającym od rzeczywistości (niezgodnym z rzeczywistością) postrzeganiu obiektywnie istniejących obiektów. W psychologii iluzja odnosi się do zniekształcenia w procesach odbioru wrażeń zmysłowych, które prowadzą do powstania błędnych przekonań na temat charakterystyki otaczającego świata, a więc oznacza błędne rozpoznawanie spostrzeżeń rzeczywiście istniejących obiektów. Iluzje są wytworem naszych mechanizmów poznawczych, które nie zawsze wiernie odwzorowują rzeczywistość, co może prowadzić do rozbieżności między tym, co widzimy, słyszymy czy czujemy, a tym, co faktycznie dzieje się w naszym otoczeniu. Złudzenia są, więc wynikiem złożonego procesu poznawczego, w którym nasz umysł przetwarza dane w sposób, który …

Profilowanie psychologiczne to proces analizy psychologicznych, behawioralnych i demograficznych cech osoby na podstawie dostępnych informacji, takich jak wzorce zachowań, sposób myślenia czy styl życia. Jego celem jest stworzenie szczegółowego opisu psychologicznego jednostki, który może być użyteczny w zrozumieniu jej motywacji, przewidywaniu przyszłych działań lub wyjaśnieniu zachowań. Cel profilowania psychologicznego Profilowanie psychologiczne jest najczęściej stosowane w kryminologii, psychologii sądowej oraz w badaniach behawioralnych. W tym kontekście używa się go do identyfikacji sprawców przestępstw lub do przewidywania, kto mógłby dopuścić się określonego rodzaju działań. Celami profilowania są: Zrozumienie sprawcy Jakie motywacje kierowały jego działaniami? Przewidywanie zachowań Jak może się zachować w przyszłości? …

Psycholog policyjny to specjalista, który łączy wiedzę z zakresu psychologii z praktycznym wsparciem funkcjonariuszy policji oraz działań operacyjnych. Jego praca obejmuje różnorodne aspekty, takie jak wsparcie psychiczne, ocena zdolności psychofizycznych kandydatów, prowadzenie szkoleń i doradztwo w trudnych sytuacjach operacyjnych. Rola psychologa policyjnego jest kluczowa w zapewnieniu sprawnego funkcjonowania jednostek policji oraz wspieraniu ich efektywności. Zadania psychologa policyjnego Psychologowie policyjni pełnią szereg różnorodnych funkcji – od oceny kandydatów na policjantów, poprzez zapewnianie wsparcia psychologicznego funkcjonariuszom, udział w interwencjach kryzysowych, aż po współpracę z pionem kryminalnym. W swojej roli psycholog wspiera policjantów jako konsultant. Należy zauważyć, że funkcjonariusze coraz chętniej korzystają z …

Portret psychologiczny to szczegółowy opis osobowości, motywacji, emocji i zachowań jednostki, który pozwala na lepsze zrozumienie jej wewnętrznego świata. Tworzenie takiego portretu jest często stosowane w psychologii, kryminologii, wiktymologii, literaturze czy sztuce, aby ukazać głębię psychiki człowieka i wyjaśniać jego działania w kontekście osobistych doświadczeń, cech charakteru oraz wpływów środowiskowych. Portret psychologiczny to swego rodzaju „mapa” psychiki danej osoby. Może być tworzony na podstawie wywiadów, obserwacji, testów psychologicznych czy analizowania biografii. Jego celem jest uchwycenie specyfiki indywidualnego funkcjonowania człowieka. W odróżnieniu od ogólnych kategorii osobowościowych, takich jak typy temperamentu czy cechy charakteru, portret psychologiczny odnosi się do konkretnej osoby i …

Ciemna liczba zabójstw odnosi się do przypadków, które nie zostały uwzględnione w policyjnych statystykach. Obejmuje zarówno sytuacje, w których zdarzenie pozostało nieujawnione (np. sprawca ukrył ciało ofiary, a nikt poza nim nie zna prawdy), jak i te błędnie sklasyfikowane (np. jako wypadek lub śmierć z przyczyn naturalnych). Często zabójstwa te są również „zatajone” w zgłoszeniach o zaginięciach. Ciemna liczba zabójstw to termin używany w kryminologii i statystyce przestępczości do określenia liczby zabójstw, które faktycznie miały miejsce, ale nie zostały wykryte, zgłoszone lub zarejestrowane w oficjalnych statystykach. Ciemna liczba przestępstw Ciemna liczba przestępstw odnosi się do przestępstw, które miały miejsce, ale …