Współczesny świat stawia przed nami wiele wyzwań – presja sukcesu, tempo życia, stres i samotność sprawiają, że coraz więcej osób szuka ulgi w substancjach psychoaktywnych. Narkotyki często pojawiają się „przy okazji” – na imprezie, w trudnym okresie życia, jako sposób na odreagowanie lub „zresetowanie głowy”. Dla niektórych są tylko epizodem. Dla innych – początkiem poważnego uzależnienia, które przejmuje kontrolę nad całym życiem.
Uzależnienie – choroba, którą można (i trzeba) leczyć
Uzależnienie od narkotyków nie jest wyborem ani oznaką słabości. To poważna choroba, która wpływa na funkcjonowanie mózgu, relacje społeczne i decyzje życiowe. Mechanizmy uzależnienia są podstępne – z czasem zmieniają sposób myślenia, wartości, priorytety. Osoba uzależniona coraz bardziej oddala się od rzeczywistości, traci kontrolę nad własnym zachowaniem i życiem.
Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) klasyfikuje uzależnienie jako chorobę przewlekłą i nawrotową, wymagającą długoterminowej terapii. Dobra wiadomość jest taka, że można ją skutecznie leczyć – im szybciej się to zrobi, tym większa szansa na trwałą zmianę.
Typowe objawy, które powinny wzbudzić niepokój
Uzależnienie może wyglądać różnie – zależnie od osoby, substancji i długości zażywania. Istnieje jednak szereg objawów, które pojawiają się najczęściej i których nie warto ignorować:
- Zmiany osobowości: apatia, drażliwość, wybuchowość, zamknięcie w sobie.
- Problemy w codziennym funkcjonowaniu: opuszczanie szkoły lub pracy, trudności w utrzymaniu obowiązków.
- Izolacja społeczna: zrywanie kontaktów z bliskimi, przebywanie w nieznanym towarzystwie.
- Zaniedbanie wyglądu i higieny osobistej.
- Problemy finansowe: nagłe długi, znikające pieniądze, kradzieże.
- Oznaki fizyczne: przewlekłe zmęczenie, bezsenność, zmiany w apetycie, ślady po wkłuciach, problemy skórne.
Wielu uzależnionych przez długi czas ukrywa swój problem – dlatego tak ważne jest, by bliscy potrafili rozpoznać subtelne sygnały i zareagować.
Co dzieje się z rodziną osoby uzależnionej?
Nie tylko osoba zażywająca narkotyki cierpi. Uzależnienie działa jak wirus – rozprzestrzenia się na całe otoczenie. Rodzina osoby uzależnionej często doświadcza traumy: żyje w ciągłym napięciu, próbuje kontrolować sytuację, ukrywa problem przed innymi. Dzieci w takich domach żyją w lęku i poczuciu winy, partnerzy i rodzice czują się bezsilni i wyczerpani. Nierzadko popadają w tzw. współuzależnienie – podporządkowując swoje życie chorobie bliskiej osoby.
Dlatego leczenie powinno obejmować nie tylko osobę uzależnioną, ale także jej najbliższych – edukacja, terapia rodzinna i grupy wsparcia pomagają im odzyskać równowagę i zdrowe granice.
Jak wygląda skuteczne leczenie uzależnienia?
Skuteczna terapia uzależnień to coś więcej niż sama detoksykacja. To proces wychodzenia z choroby, który dotyczy zarówno ciała, jak i psychiki. Składa się zwykle z kilku etapów:
1. Detoksykacja (odtrucie organizmu)
Pod opieką medyczną pacjent przestaje przyjmować substancje psychoaktywne. Ten etap trwa zwykle od kilku do kilkunastu dni. Leczenie łagodzi objawy odstawienne (takie jak bezsenność, lęk, bóle ciała) i przygotowuje do dalszej terapii.
2. Terapia psychologiczna
To serce całego procesu. Podczas indywidualnych i grupowych sesji terapeutycznych osoba uzależniona uczy się rozpoznawać mechanizmy uzależnienia, radzić sobie z emocjami, stresem i pokusami. Pracuje także nad odbudową relacji i planowaniem życia bez narkotyków.
3. Programy reintegracyjne
Po zakończeniu terapii ważne jest, by nie wrócić do starego środowiska i nawyków. Dlatego wiele ośrodków oferuje programy wspierające proces powrotu do życia zawodowego, społecznego i rodzinnego – warsztaty, grupy wsparcia, konsultacje z doradcami zawodowymi.
4. Wsparcie po terapii (aftercare)
Uzależnienie ma charakter nawrotowy – nawet po długim okresie abstynencji może dojść do kryzysu. Dlatego tak istotna jest opieka po terapii – kontakt z terapeutą, grupy AA/NA, programy readaptacyjne.
Dlaczego tak wiele osób zwleka z podjęciem leczenia?
Wielu uzależnionych zwleka z decyzją o leczeniu – boją się przyznać do problemu, wstydzą się opinii innych, nie wierzą w możliwość zmiany lub nie wiedzą, gdzie szukać pomocy. Często mają za sobą próby samodzielnego wyjścia z nałogu, które kończyły się niepowodzeniem.
Tymczasem profesjonalne wsparcie znacząco zwiększa szansę na trwałe wyjście z uzależnienia. W odpowiednich warunkach – z pomocą psychologów, terapeutów i lekarzy – osoba uzależniona może nie tylko odzyskać trzeźwość, ale też nauczyć się na nowo budować swoje życie.
Gdzie szukać pomocy?
Uzależnienie od narkotyków to poważna choroba, ale nie wyrok. Każdego dnia wiele osób podejmuje walkę o swoje życie i wraca do zdrowia – pracuje, tworzy relacje, spełnia się zawodowo. Pierwszym krokiem jest decyzja o szukaniu pomocy. Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich zmaga się z uzależnieniem, warto rozważyć profesjonalny odwyk narkotykowy w Poznaniu, prowadzony przez ośrodek Nad Wartą – miejsce, które oferuje kompleksową terapię, indywidualne podejście i realne wsparcie w drodze do wolności.
Materiał Partnera
